Testament sporządzony przez notariusza ma formę aktu notarialnego. W ten sposób nikt nie może podmienić lub zniszczyć dokumentu. Przed przystąpieniem do czynności notariusz jest zobowiązany sprawdzić, czy osoba chcąca spisać ostatnią wolę jest poczytalna i w pełni świadoma. Jeśli stan zdrowia takiej osoby uniemożliwia spisanie testamentu, notariusz może odmówić wykonania czynności. Jeżeli nie ma przeciwwskazań, notariusz spisuje wolę spadkodawcy, odczytuje jej treść, a następnie daje go testatorowi do podpisania. Notariusz ma również możliwość zarejestrowania testamentu w Notarialnym Rejestrze Testamentów.
Testament notarialny
Testament notarialny jako jedyny może uwzględniać zapis windykacyjny, którego przedmiotem są rzeczy oznaczone co do tożsamości (np. środki pieniężne ulokowane na rachunku bankowym, nieruchomości czy przedsiębiorstwo), czyli konkretna osoba z mocy samego prawa nabywa konkretny przedmiot z chwilą otwarcia spadku, który to wychodzi z podstawowej masy spadkowej dziedziczonej przez zasadniczych spadkobierców.
Zapis windykacyjny jest niejako niezależny od dziedziczenia. W testamencie można od razu zwolnić zapis windykacyjny z obowiązku zaliczenia go na poczet schedy spadkowej – to jest obowiązku odjęcia jego wartości do przysługującej nominalnie spadkobiercy wartości udziału w masie spadkowej do podziału przy dziale spadku. Oświadczenie takie można złożyć także później.
Testament a wydziedziczenie
Testament może także posiadać zapis zwykły (zobowiązanie spadkobierców do spełnienia określonego świadczenia pieniężnego na rzecz określonej osoby), polecenia (obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania bez czynienia nikogo wierzycielem) lub też – jeśli zachodzą określone w ustawie przesłanki – wydziedziczyć określoną osobę, która będzie pozbawiona zachowku, a także ustanowić wykonawcę testamentu. Należy pamiętać, że testament można w każdej chwili odwołać lub zmienić, a za życia nie wywołuje on żadnych skutków.